Xử lý vật chứng trong vụ án hình sự

Việc xử lý vật chứng trong vụ án hình sự do cơ quan có thẩm quyền quyết định. Vậy Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định như thế nào về xử lý vật chứng trong vụ án hình sự. Bài viết dưới đây Luật sư tư vấn Luật hình sự sẽ giúp bạn đọc nắm rõ các quy định pháp luật về vấn đề này.

1. Khái niệm vật chứng trong tố tụng hình sự

Điều 89 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định vật chứng là vật được dùng làm công cụ, phương tiện phạm tội, vật mang dấu vết tội phạm, vật là đối tượng của tội phạm, tiền hoặc vật khác có giá trị chứng minh tội phạm và người phạm tội hoặc có ý nghĩa trong việc giải quyết vụ án.

2. Quy định về thẩm quyền xử lý vật chứng trong vụ án hình sự

Theo quy định tại khoản 1 Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, thẩm quyền xử lý vật chứng như sau:

- Do Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra quyết định nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn điều tra;

- Do Viện kiểm sát quyết định nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn truy tố;

- Do Chánh án Tòa án quyết định nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn chuẩn bị xét xử;

- Do Hội đồng xét xử quyết định nếu vụ án đã đưa ra xét xử.

Lưu ý: Việc thi hành quyết định về xử lý vật chứng phải được ghi vào biên bản.

Bên cạnh đó, tại khoản 3 Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử, cơ quan, người có thẩm quyền nêu trên có quyền:

- Trả lại ngay tài sản đã thu giữ, tạm giữ nhưng không phải là vật chứng cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp tài sản đó;

- Trả lại ngay vật chứng cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp nếu xét thấy không ảnh hưởng đến việc xử lý vụ án và thi hành án;

- Vật chứng thuộc loại mau hỏng hoặc khó bảo quản thì có thể được bán theo quy định của pháp luật; trường hợp không bán được thì tiêu hủy;

- Vật chứng là động vật hoang dã và thực vật ngoại lai thì ngay sau khi có kết luận giám định phải giao cho cơ quan quản lý chuyên ngành có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật.

3. Xử lý vật chứng trong vụ án hình sự

- Vật chứng được xử lý theo quy định tại khoản 2 Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 như sau:

• Vật chứng là công cụ, phương tiện phạm tội, vật cấm tàng trữ, lưu hành thì bị tịch thu, nộp ngân sách nhà nước hoặc tiêu hủy;
• Vật chứng là tiền bạc hoặc tài sản do phạm tội mà có thì bị tịch thu, nộp ngân sách nhà nước;
• Vật chứng không có giá trị hoặc không sử dụng được thì bị tịch thu và tiêu hủy.

- Đối với vật chứng là động vật hoang dã, động vật nguy cấp, quý, hiếm hoặc sản phẩm của chúng được xử lý Điều 7 Nghị quyết 05/2018/NQ-HĐTP như sau:

• Vật chứng là động vật hoang dã, động vật nguy cấp, quý, hiếm còn sống thì ngay sau khi có kết luận giám định phải giao cho cơ quan quản lý chuyên ngành để trả về tự nhiên, giao cho trung tâm cứu hộ, khu bảo tồn thiên nhiên, vườn quốc gia hoặc giao cho cơ quan, tổ chức khác theo quy định của pháp luật.
• Vật chứng là cá thể động vật chết hoặc sản phẩm động vật hoang dã, động vật nguy cấp, quý, hiếm thuộc loại mau hỏng, khó bảo quản thì tiêu hủy hoặc giao cho cơ quan quản lý chuyên ngành có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật.
• Vật chứng khác không thuộc trường hợp hướng dẫn nêu trên thì tịch thu hoặc tiêu hủy theo quy định của pháp luật.

Lưu ý: Trường hợp có tranh chấp về quyền sở hữu đối với vật chứng thì giải quyết theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.

Trên đây là nội dung tư vấn về xử lý vật chứng trong vụ án hình sự. Trường hợp bạn còn vướng mắc cần tư vấn trực tiếp hãy liên hệ với chúng tôi qua số hotline 19000185 hoặc gửi yêu cầu đến địa chỉ email: info@luathungthang.com. Luật sư tư vấn Luật Hùng Thắng luôn sẵn sàng lắng nghe và giải đáp mọi vướng mắc của bạn.

>> Xem thêm: Chứng cứ trong vụ án hình sự