Quy định về Tập đoàn kinh tế theo Luật doanh nghiệp 2020

Tập đoàn kinh tếđược hình thành từ nhu cầu liên kết kinh tế nhằm tích tụ, tập trung, chuyên môn hóa, hợp tác hóa trong quá trình sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp. Sự hình thành và phát triển của các Tập đoàn kinh tế phù hợp với xu thế phát triển của nền sản xuất xã hội. Hãy cùng Luật Hùng Thắng tìm hiểu những quy định của Luật doanh nghiệp 2020 về Tập đoàn kinh tế.

Có thể bạn chưa biết về luật doanh nghiệp:

- Tư vấn doanh nghiệp

- Tư vấn thành lập công ty

- Thành lập công ty cổ phần

- Thành lập chi nhánh công ty

1. Căn cứ pháp lý

- Luật doanh nghiệp 2020;

- Nghị định 69/2014/NĐ-CP về tập đoàn kinh tế Nhà nước và tổng công ty Nhà nước. 

2. Nội dung tư vấn

Quy định về Tập đoàn kinh tế

Theo quy định tại Điều 194 Luật Doanh nghiệp năm 2020 thì Tập đoàn kinh tế được hiểu như sau:

• Tập đoàn kinh tế là nhóm công ty có mối quan hệ với nhau thông qua sở hữu cổ phần, phần vốn góp hoặc liên kết khác;
• Tập đoàn kinh tế không phải là một loại hình doanh nghiệp, không có tư cách pháp nhân, không phải đăng ký thành lập theo quy định của Luật Doanh nghiệp năm 2020;
• Tập đoàn kinh tế có công ty mẹ, công ty con và các công ty thành viên khác. Công ty mẹ, công ty con và mỗi công ty thành viên trong tập đoàn kinh tế có quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp độc lập theo quy định của pháp luật.

Theo đó, tập đoàn kinh tế không được coi là một loại hình doanh nghiệp. Vì vậy, khi thành lập một tập đoàn kinh tế, chủ sở hữu không cần đăng ký thành lập theo quy định của pháp luật.

Trên thực tế, luật pháp Việt Nam chưa ban hành nhiều quy định chặt chẽ để kiểm soát các hoạt động của tập đoàn. Chưa kể, hầu hết các tập đoàn lớn ở nước ta là những tập đoàn nhà nước thường độc quyền trong một số lĩnh vực nhất định.

Điều kiện để trở thành Tập đoàn kinh tế:

- Với doanh nghiệp đã hoạt động:

Điều kiện để trở thành tập đoàn kinh tế được quy định chi tiết trong Nghị định 69/2014/NĐ-CP về tập đoàn kinh tế Nhà nước và tổng công ty Nhà nước của Chính phủ, Chính phủ chỉ xem xét lựa chọn Tổng công ty làm nòng cốt hình thành tập đoàn kinh tế và thành lập mới các tập đoàn kinh tế, tổng công ty khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định tại Nghị định này. Cụ thể:

• Kinh doanh có lãi trong 3 năm liên tiếp liền kề trước năm được lựa chọn;
• Tình hình tài chính được chủ sở hữu đánh giá ở mức độ bảo đảm an toàn;
• Trình độ nguồn nhân lực và năng suất lao động cao hơn mức trung bình của các doanh nghiệp khác hoạt động trong cùng ngành, lĩnh vực hoạt động;
• Trình độ trang thiết bị, công nghệ ở mức tiên tiến; quản lý hiện đại;
• Quản lý có hiệu quả cổ phần, phần vốn góp tại các doanh nghiệp khác;
• Hoạt động trong phạm vi toàn quốc và ở nước ngoài.

- Với tập đoàn thành lập mới:

Tập đoàn kinh tế dự kiến được thành lập phải đáp ứng các điều kiện sau:

• Có ngành, lĩnh vực kinh doanh chính thuộc ngành, lĩnh vực sản xuất, cung ứng sản phẩm, dịch vụ đặc biệt quan trọng trong bảo đảm an ninh quốc gia về kinh tế; tạo nền tảng về hạ tầng kinh tế quốc gia; tạo động lực nâng cao khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp và toàn bộ nền kinh tế. Thủ tướng Chính phủ quy định các ngành, lĩnh vực kinh doanh được xem xét thành lập tập đoàn kinh tế trong từng thời kỳ. 
• Công ty mẹ trong tập đoàn kinh tế phải đáp ứng các điều kiện sau: Vốn điều lệ của công ty mẹ không thấp hơn 10.000 tỷ đồng. Trường hợp công ty mẹ được tổ chức dưới hình thức công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên thì phần vốn nhà nước phải chiếm tối thiểu 75% vốn điều lệ của công ty mẹ. 
• Công ty mẹ phải có nguồn nhân lực đủ trình độ, kinh nghiệm và khả năng kinh doanh ngành nghề chính và các ngành nghề có liên quan; quản lý vốn đầu tư và quản trị điều hành, phối hợp hoạt động các công ty con, công ty liên kết.
• Tập đoàn kinh tế phải có tối thiểu 50% số công ty con hoạt động trong những khâu, công đoạn then chốt trong ngành, lĩnh vực kinh doanh chính và tổng giá trị cổ phần, phần vốn góp của công ty mẹ tại các công ty con này tối thiểu bằng 60% tổng nguồn vốn đầu tư của công ty mẹ tại các công ty con, công ty liên kết.
• Công ty con do công ty mẹ sở hữu 100% vốn điều lệ phải là những công ty được thành lập để phát triển, nắm giữ các bí quyết công nghệ phục vụ trực tiếp việc thực hiện các nhiệm vụ, ngành nghề kinh doanh chính của công ty mẹ.

Như vậy có thể thấy, mô hình tập đoàn kinh tế ở nước ta hiện nay chủ yếu vẫn là do các công ty có vốn Nhà nước sở hữu. Tuy nhiên, một số các doanh nghiệp tư vẫn lách luật bằng cách đặt tên doanh nghiệp có thêm từ “Tập đoàn”. Về vấn đề này thì pháp luật Việt Nam hiện hành vẫn chưa có những quy định cụ thể để hướng dẫn.

Trên đây là những vấn đề pháp lý liên quan đến Tập đoàn kinh tế. Mọi vấn đề cần được giải đáp, vui lòng liên hệ với Công ty Luật Hùng Thắng để được tư vấn, hỗ trợ.